Nooit meer honger
Het verhaal begint in het Groningse Ulrum, waar Sicco Mansholt (1908-1995) in een politiek actief boerengezin opgroeit. Direct na afloop van de Tweede Wereldoorlog wordt Mansholt aangesteld als Minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening. De situatie is nijpend. Het land ligt in puin en er dreigt een acuut voedseltekort. Onder het motto 'Nooit Meer Honger' ontwikkelt Mansholt een landbouwbeleid dat de productiviteit op eigen bodem moest verhogen. Tegelijk wil hij het welzijn van de boeren verbeteren. Mechanisatie, rationalisatie en een ongekende schaalvergroting van de Nederlandse en later de Europese landbouwsector zijn het resultaat. Schaarste verandert in overvloed.
De moderne boer en het landschap
De modernisering van de landbouw en de schaalvergroting die dat vraagt, worden letterlijk zichtbaar in het landschap. Onder Mansholts beleid verandert het kleinschalige landschap in een efficiënt productielandschap. Honderden voorlichtingsfilms worden ingezet om de plattelandsbevolking te informeren over de noodzaak van modernisering. Nederland wordt een gidsland voor de rest van de wereld op het terrein van landbouwinnovatie.
Inkeer
Het succes van Mansholts beleid heeft een keerzijde. Er zit geen rem op de tomeloze groei. Vanaf de jaren zestig ontstaan daardoor voedseloverschotten. Om het tij te keren bepleit Mansholt ingrijpende hervormingen, maar zijn plannen krijgen veel kritiek en overal in Europa groeit het protest. De persoonlijke aantijgingen worden Mansholt te veel. Hij trekt zich tijdelijk terug en komt tot inkeer. Hij geeft openlijk toe dat zijn beleid heeft gefaald. Bovendien is er een vernietigende aanslag gepleegd op de natuur. Geïnspireerd door het rapport Grenzen aan de Groei van de Club van Rome ontpopt Mansholt zich in zijn latere levensjaren tot een radicale natuur- en milieulobbyist.
Sicco Mansholt. Een goede Europeaan
Voor Het Nieuwe Instituut vertaalt studio PolyLester het verhaal van Mansholt naar een installatie met vijf ruimtelijke scenes, verwijzend naar de vijf bedrijven uit de klassieke tragedie. De wijze waarop Mansholts ideeën postvatten in de samenleving wordt getoond aan de hand van een serie voorlichtingsfilms en historisch en actueel filmmateriaal van getuigen van de modernisering van het platteland. De verandering van het landschap en de ontwikkeling van het landschapsontwerp in Nederland, lopen er als een rode draad doorheen. Bovendien werpt de tentoonstelling via Mansholt een blik op het hedendaagse voedselvraagstuk.
Rond de tentoonstelling Sicco Mansholt. Een goede Europeaan organiseert Het Nieuwe Instituut een programma van lezingen, debatten en filmvertoningen, zoals de vertoning van de film Overstag van Louis van Gasteren op zondagmiddag 21 september.
Sicco Mansholt. Een goede Europeaan wordt samengesteld door curator Marten Kuijpers en is een vervolg op de tentoonstelling Mansholt, Landschap in Perspectief die begin 2014 te zien was bij Bureau Europa te Maastricht. Bij Bureau Europa richtte de blik zich op de wijze waarop Mansholts beleid de inrichting van het Nederlandse landschap heeft bepaald; in Het Nieuwe Instituut staat de politieke en sociale biografie van Mansholt centraal.
